“MESKİ’NİN YATIRIM MİKTARININ BÜTÇEYE ORANI 2014’TEN BU YANA TARİHİNİN ZİRVESİNDE”
(YETİŞ HALK HABER)HAYDAR COŞKUNFIRAT
MESKİ Genel Müdürlüğü’nün Kasım Ayı Olağan Genel Kurul Toplantısı’nın 2. Birleşimi gerçekleştirildi. Toplantıda konuşan Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, mali veriler hakkında meclis üyelerini bilgilendirdi. MESKİ’nin değerli ve önemli bir kurum olduğunu belirten Başkan Seçer, ‘Su, çevre sağlığı, insan sağlığı eşittir MESKİ’ ifadelerini kullandı.
Pamukluk Barajı’nın devreye alınması halinde elektrik maliyetlerinde ciddi oranda tasarruf sağlayacaklarını ve bunun da faturalara yaklaşık yüzde 11’lik indirim olarak yansıyacağını söyleyen Başkan Seçer, kayıp-kaçak oranının düşürülmesi ile de 256 bin kişinin 1 yıllık su tüketimi oranında tasarruf sağlandığını kaydetti.
MESKİ’nin şu ana kadar toplamda 181 projeden 96’sını tamamladığını kaydeden Başkan Seçer, “Devam eden 38 proje ve planlanan 47 projemiz var” ifadelerini kullandı.
Toplamda 67 milyon Euro olan dış kredi borcunun, 2022 Ekim ayı sonu itibariyle 29 milyon Euro’ya indirildiğini ifade eden Başkan Seçer, “O günkü 422 milyon liraya denk gelen TL bazındaki dış kredi borcu, 38 milyon Euro ödeme yapmamıza rağmen, kur farklarındaki oynamalar nedeniyle bugün TL bazında 540 milyon liraya yükselmiş. Tablo bundan ibaret” dedi.
MESKİ’nin, vatandaşın su faturasını sübvanse etme şansı olmadığını belirten Başkan Seçer, “Benim bu kurumun ayakta kalmasını sağlamak için nasıl gayret sarf ettiğimi görmenizi istiyorum” diye konuştu.
MESKİ’nin projelerinden birçoğunun, finansman sorunu sürecine takıldığını kaydeden Başkan Seçer, “Örneğin Silifke’de yeni atık su arıtma tesisi yapmamız lazım. Her şeyi hazır, finansman için de müracaatımız var. Onun neticesini bekliyoruz. Bunun gibi Anamur İçme Suyu Projemiz; Otluca. O da uzun bir süredir finansman sorununun çözümünü bekliyor” dedi.
Başkan Seçer: “Toplamda 181 projeden 96’sı tamamlandı”
Meclis üyelerine, kamuoyunu aydınlatma açısından performansla ilgili bilgiler de veren Başkan Seçer, “2019 yılında MESKİ’nin toplam 5 yıllık yatırım bedelini 2,5 milyar TL olarak belirledik. Fakat, döviz kurlarından kaynaklı olarak aynı projeleri, 6 milyar 228 milyon liraya revize ettik. Şu ana kadar tamamladığımız projelerin toplam maliyeti 1 milyar 97 milyon lira. Toplamda 181 projeden 96’sını tamamladık ve hizmete sunduk. Devam eden 38 proje ve planlanan 47 projemiz var” ifadelerini kullandı.
“Gerçekleşme oranımız bu yıl yüzde 96 olacak”
MESKİ’nin, yatırım miktarının bütçeye olan oranı bakımından 2014’ten bu yana tarihinin en yüksek seviyesinde olduğunu ve şu anda bu oranın yüzde 53 civarında seyrettiğini kaydeden Başkan Seçer, bu seviyeyi her yıl daha da arttıracaklarını belirtti.
Geçen yıl yüzde 94 oranında gerçekleşen MESKİ bünyesinde yapılan yatırımların gerçekleşme oranının, bu yıl yüzde 96’yı bulacağını kaydeden Başkan Seçer, “Harcamalarımızı, yatırımlarımızı, cari ödemelerimizi ne yazmışsak o şekilde yılı bitireceğiz. Bu anlamda da üstün bir performans gösterdiğimizi söyleyebilirim” dedi.
“MESKİ’nin esas geliri, su faturalarından gelmektedir”
MESKİ’nin sadece su faturalarından elde ettiği bir geliri olduğunu, çok kayda değer bir miktar olmamakla birlikte bir de İller Bankası payı olduğunu vurgulayan Başkan Seçer, “MESKİ’nin cari harcamalarını, yatırımlarını yaptığı gelir, su faturalarından elde ettiği gelirdir. Bir de bunun yanında tabi ki bütçeyi denkleştirmek için finansman kullanır. Bunu da uygun kredi şartlarında kullanır ya da bir proje yapacaktır, çok ağır yük gelmesin diye kısa süre içerisinde, uzun yıllara sarih uygun finansman maliyetleri ile kredi kullanır” diye konuştu. Girdi maliyetlerinde, cari harcamalarda stabil bir durum ya da dengeli, istikrarlı bir durum olmadığını kaydeden Başkan Seçer, “İstikrarsız durumlar olunca da sıkıntı yaşayabiliyorsunuz. Biz de fiyatlara ilave bir şey yapamamışız, yeni fiyat düzenlemesi yapamamışız. Bu da evdeki hesabı çarşıya uydurmamış. Yani gelirlerimize yarar sağlayacak tedbirler alamamışız. O da nedir? Su fiyatlarında yapacağımız fiyat ayarlaması” ifadelerini kullandı.
“MESKİ’nin şu ana kadar 38 milyon Euro dış borcunu ödedik”
MESKİ’yi devraldıklarında toplam 329 milyon 942 bin lira tutarında cari, kredi, emanet gibi borçları olduğunu, bunun yanı sıra 66 milyon 938 bin Euro tutarında da dış borcu olduğunu belirten Başkan Seçer, söz konusu dış borçların TL karşılığının ise o günkü kurlar üzerinden yaklaşık olarak 422 milyon lira olduğunu söyledi. Toplamda 67 milyon Euro olan borcun 2022 Ekim ayı sonu itibariyle 29 milyon Euro’ya indirildiğini ifade eden Başkan Seçer, “Yaklaşık 67 milyon Euro borcu, 29 milyon Euro’ya indirmişiz. O günkü 422 milyon Liraya denk gelen TL bazındaki dış kredi borcu, 38 milyon Euro ödeme yapmamıza rağmen, kur farklarındaki oynamalar nedeniyle bugün TL bazında 540 milyon Liraya yükselmiş. Tablo bundan ibaret” dedi.
“Pamukluk ve Otluca devreye girerse, enerji giderimiz yüzde 20 azalacak”
Ocak ayında 0,95 lira olan elektriğin kw/saat ücretinin, Ekim ayı faturasında 4,98 lira olarak yansıdığını ifade eden Başkan Seçer, bu artışın, Ocak 2022’de yaklaşık 10 milyon lira olan elektrik giderini, Ekim ayı faturasında 70 milyonluk rakamlara yükselttiğini kaydetti. MESKİ’nin en büyük giderlerinden birisinin elektrik maliyetleri olduğuna meclis üyelerinin dikkatini çeken Başkan Seçer, 2023 yılı için yapılan bütçe çalışmasında elektrik giderinin yaklaşık olarak 700 milyon lira olarak tahmin edildiğini söyledi. Elektrik fiyatlarının artması durumunda, bu rakamın da artacağını belirten Başkan Seçer “ Pamukluk barajı önemli. Bunun devreye alınması Mersin’de su fiyatlarını önemli derecede etkileyecek çok önemli bir unsur. Pamukluk Barajı ve Anamur Otluca isale hattı devreye alınırsa, bizim enerjide toplamda yüzde 20 civarında bir tasarrufumuz olacak. Dört merkez ilçenin suyunun yüzde 85’i Berdan’dan terfilerle geliyor. Ödediğimiz elektrik faturasını hesap edin. Bunların ortadan kalktığı bir ortamda, bunun bugünkü su fiyatlarına yansıma oranı yüzde 11 daha az olacak” diye konuştu.
“Kayıp ve kaçak oranını yüzde 55’den yüzde 40 seviyesine düşürdük”
MESKİ’nin en önemli ikinci giderinin ise kayıp-kaçak olduğunun altını çizen Başkan Seçer, göreve geldiği 2019 yılında kayıp-kaçak oranının yüzde 55 civarında olduğunu, bu rakamın 2022 yılı itibarıyla yüzde 40’lı rakamlara düştüğünü söyledi. Bu düşüşün yıllık 12 milyon metreküp su anlamına geldiğini dile getiren Başkan Seçer “Bu da 120 milyon liralık su tasarrufu demektir. Yani 256 bin kişinin 1 yıllık su ihtiyacına karşılık gelen bir rakam” şeklinde konuştu.
Büyükşehir Belediyesi’nin heliport olarak hazırlanan, ancak şu anda atıl vaziyette olan alanı MESKİ’nin makine ikmal birimi olarak yapılandırdıklarını söyleyen Başkan Seçer, “Atıl olan bir kaynağı şu anda ekonomiye kazandırdık. Biz burayı yeni yaptıracak olsak, herhalde 100 milyon lira yetmezdi, ama pırıl pırıl bir makine ikmal alanı oldu. MESKİ’nin araç filosu ve iş makineleri bunun içinde. Türkiye’nin 3. sıradaki filosu. Bu alanda 740’a yakın aracımız, iş makinemiz var” ifadelerini kullandı.
“Su, çevre sağlığı, insan sağlığı eşittir; MESKİ”
MESKİ’nin değerli ve önemli bir kurum olduğunu da aktaran Başkan Seçer şunları kaydetti: “Sizlerin desteğiyle, bizlerin de dikkatiyle çok yol aldık. Çok daha iyi noktalara da getireceğiz. Çünkü kurumlar içerisinde MESKİ’nin önemini hepimiz biliyoruz. MESKİ hayatın ta kendisi. Su, çevre sağlığı, insan sağlığı eşittir; MESKİ. Onun için MESKİ hepimizin gözde kurumu olmalı, hepimiz MESKİ’yi desteklemeliyiz diye düşünüyorum.”
“Girdilerimiz yüzde 300-400 artarken, biz geçen yıl suya yüzde 10’luk fiyat farkıyla girdik”
MESKİ Genel Müdürlüğü 2023 Mali Yılı Ücret Tarifesi Tasarısı ile ilgili değerlendirmelerde bulunan ve hiçbir Belediye Başkanı’nın, vatandaşlarına yüksek bir fatura tahakkuk etmek istemeyeceğini belirten Başkan Seçer, “Gönül ister ki, suyu çok daha ucuza verebilelim. Şimdi temel girdilerimiz var. Bütçede de zaten görülüyor. Bunların başında enerji giderleri geliyor. Elektrik, akaryakıt, cari harcamalarınız var, zorunlu giderleriniz, buna ilaveten personel gideri” dedi.
Başkan Seçer; dövizdeki yükselişten dolayı döviz bazlı borçların etkilendiğine, akaryakıttaki olağanüstü artıştan dolayı akaryakıt giderlerinin arttığına, enerji giderlerindeki artıştan dolayı elektrik giderlerinin yükseldiğine dikkat çekerek, bu artışların yüzde 300-400 civarında olduğunu, fakat buna rağmen geçen yıla, suya sadece yüzde 10’luk bir fiyat farkıyla girdiklerini belirtti.
İlave finansman, kredi, uzun vadeli, uygun ödemeli, uygun maliyetli finansman bulunmazsa, arzu edilen yatırımların yapılamayacağını kaydeden Başkan Seçer, “Herkes içme suyu istiyor, kanalizasyon istiyor. Elektrikte, akaryakıtta, diğer demir aksamında, betonda, çimentoda, lastikte indirim yapın, biz de aynı gün onlarla aynı oranda indirim yapalım. Benim, vatandaşın su faturasını sübvanse etme şansım da yok. Ben sizi gayet iyi anladım. Vatandaşımıza karşı olan hassasiyetiniz için teşekkür ederim, ama sizin de, benim bu kurumu ayakta bırakmak için, ayakta kalmasını sağlamak için nasıl gayret sarf ettiğimi görmenizi istiyorum” diye konuştu.
Konuşmaların ardından Genel Kurul’un ücret tarifesi maddesi, Cumhur İttifakı’na mensup üyelerin oy çokluğu ile reddedildi.